Model biznesowy

Kapitały:
GRI:
sdgs:

Grupa ORLEN i ORLEN

  • 2-1

Szczegóły dotyczące organizacji

  • 2-6

Rodzaje działalności, łańcuch wartości i inne relacje biznesowe

ORLEN S.A. („ORLEN”, „Jednostka Dominująca”, „Spółka”) powstał 7 września 1999 roku z połączenia Petrochemii Płock SA („Petrochemia Płock”), producenta produktów rafineryjnych i petrochemicznych w Polsce oraz Centrali Produktów Naftowych CPN S.A. („CPN”), dystrybutora paliw silnikowych w Polsce.

Przed połączeniem akcje Petrochemii Płock i CPN były własnością Skarbu Państwa, Nafty Polskiej SA („Nafta Polska”) oraz pracowników połączonych spółek. Akcje ORLEN zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 26 listopada 1999 roku. W dniu 12 kwietnia 2000 roku ORLEN zmienił nazwę z Polski Koncern Naftowy SA na Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.

3 lipca 2023 roku spółka zmieniła nazwę na ORLEN S.A. Zmiana nazwy jest konsekwencją przeprowadzonych w ostatnich latach procesów akwizycji Grupy ENERGA, Grupy LOTOS i PGNiG oraz przyjęcia nowej strategii rozwoju Grupy ORLEN. Odpowiada aktualnemu profilowi działalności i planom rozwojowym spółki. Decyzja Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia podjęta 21 czerwca 2023 roku weszła w życie z dniem 3 lipca 2023 roku, w momencie rejestracji zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W listopadzie 2022 roku ORLEN sfinalizował proces połączenia z Grupą PGNiG, a trzy miesiące wcześniej z Grupą LOTOS. Tym samym powstała największa w Europie Środkowej grupa paliwowo-energetyczna, która pod względem przychodów jest wśród 150 firm na świecie i obsługuje ponad 100 mln klientów. Koncern w 4 kwartale 2022 roku skutecznie zrealizował środki zaradcze uzgodnione z Komisją Europejską w ramach przejęcia Grupy LOTOS. ORLEN sfinalizował m.in. transakcje z Saudi Aramco, której nieodłącznym elementem jest umowa na dostawy ropy do całej połączonej Grupy ORLEN, nie tylko w Polsce, ale też w regionie. Dodatkowo ORLEN, Saudi Aramco i jej spółka zależna SABIC podpisały porozumienie o współpracy przy potencjalnym projekcie petrochemicznym w Gdańsku. W ramach przejęcia Grupy LOTOS realizowane były także środki zaradcze w segmencie detalicznym. Grupa ORLEN przejęła i rozpoczęła rebranding 79 stacji paliw na Węgrzech, funkcjonujących dotąd pod marką Lukoil. Ponadto do połowy 2024 roku Koncern nabędzie kolejne 103 stacje paliw zlokalizowane na Słowacji i Węgrzech. W 4. kwartale 2022 roku Grupa ORLEN rozpoczęła także proces rebrandingu i włączania stacji paliw LOTOS do swojej sieci sprzedaży w Polsce.

ORLEN wraz ze spółkami tworzącymi Grupę Kapitałową Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. („Grupa ORLEN”; „Grupa”; „Koncern”) jest jednym z największych i najbardziej nowoczesnych koncernów multienergetycznych w Europie Środkowej działającym na rynkach polskim, litewskim, czeskim, słowackim, niemieckim, kanadyjskim i norweskim. Grupa ponadto posiada jednostki zlokalizowane na terenie Malty, Szwecji, Węgier, Cypru, Estonii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Libii, Pakistanu, Holandii, Belgii, Austrii, Francji, Chorwacji, Irlandii, Kolumbii, Tanzanii, Mozambiku, Ukrainy i Łotwy oraz Chin.

Podstawowym przedmiotem działalności Grupy ORLEN jest wytwarzanie, dystrybucja i obrót energią elektryczną i cieplną, przerób ropy naftowej oraz produkcja paliw, wyrobów petrochemicznych i chemicznych, a także sprzedaż produktów paliwowych Grupy na rynku detalicznym i hurtowym oraz magazynowanie, sprzedaż, dystrybucja paliw gazowych i płynnych. Grupa ORLEN prowadzi również poszukiwania, rozpoznawanie, wydobycie i import węglowodorów.

Spółki Grupy ORLEN prowadzą również działalność usługową: magazynowanie ropy naftowej i paliw, usługi transportowe, usługi konserwacyjno-remontowe, laboratoryjne, ochrony, projektowe, administracyjne, kurierskie, kolportaż prasy oraz ubezpieczeniowe i finansowe oraz działalność medialną (gazety i serwisy internetowe). 

Koncern kontynuował również prace związane z rozwojem odnawialnych źródeł energii, w tym powstaniem farmy wiatrowej na morzu. Podjęta została strategiczna decyzja o budowie pierwszego na polskim morzu terminala instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych. Terminal powstanie w porcie Świnoujście i będzie jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie. Wspólny projekt Grupy ORLEN i Northland Power wykorzysta 76 nowoczesnych turbin o mocy 15 MW firmy Vestas, których elementy będą produkowane w nowej fabryce w Szczecinie. Fabryka turbin, która zatrudni nawet 700 osób, zostanie ukończona w 2024 roku, natomiast terminal instalacyjny Grupy ORLEN w porcie Świnoujście rozpocznie pracę w 2025 roku.

Grupa ORLEN pod koniec 2022 roku zakończyła też realizację jednej z największych farm fotowoltaicznych w kraju, zlokalizowanej w okolicach Wielbarka, w województwie warmińsko-mazurskim. Farma o łącznej mocy 62 MW będzie w stanie zasilić czystą energią ponad 30 tys. gospodarstw domowych. Jednocześnie trwają prace związane z budową kolejnej farmy fotowoltaicznej, o mocy 65 MW, która powstanie w miejscowości Przykona, w województwie wielkopolskim. Rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest na połowę 2023 roku. Koncern inwestuje także w produkcję biogazu i biometanu, budując pierwszą w Polsce ekologiczną biogazownię, która realnie przełoży się na ograniczenie emisji dwutlenku węgla w transporcie ciężarowym.

Pilotażowa instalacja, która powstaje w Głąbowie (woj. warmińsko-mazurskie), umożliwi produkcję ponad 7 mln m3 biometanu rocznie, przekształcanego następnie w paliwo – bioLNG. Taka ilość pozwala na przejechanie 22 mln km pojazdem ciężarowym.

Grupa ORLEN skutecznie realizuje także działania w obszarze wydobycia ropy i gazu. W grudniu 2022 roku spółki PGNiG Upstream Norway i LOTOS Exploration & Production Norge uzyskały udziały w czterech koncesjach poszukiwawczych na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Tym samym Grupa ORLEN posiada w Norwegii już 98 koncesji.

Przeznaczając miliardy złotych na inwestycje Koncern obniżył jednocześnie zadłużenie o 14,5 mld PLN (r/r), a stosunek długu netto do wyniku operacyjnego EBITDA kształtował się na poziomie (-) 0,08x. W efekcie skutecznie zrealizowanych fuzji ORLEN z Grupą LOTOS i PGNiG oraz stabilnej sytuacji finansowej Koncern otrzymał najwyższe w historii oceny ratingowe. Agencja Moody’s Investors Service podwyższyła ocenę do poziomu A3, a Agencja Fitch Ratings podniosła aż o dwa poziomy długoterminowy rating koncernu do BBB+. Solidne fundamenty finansowe i konsekwentna realizacja celów biznesowych we wszystkich obszarach działalności umożliwiły 3 października 2022 roku wypłatę dywidendy za 2021 rok na przyjętym w strategii Koncernu poziomie 3,5 PLN na akcję.

Wchodzimy w transformację z silną bazą aktywów i mocną pozycją finansową.

Wyniki

278

mld PLN

przychody

30,9

mld PLN

przepływy z działalności operacyjnej

64 494

osób

liczba pracowników na 31.12.2022 roku

46,9

mld PLN

EBITDA LIFO1

19,7

mld PLN

nakłady inwestycyjne

33,6

mld PLN

zysk netto

1,5

mld PLN (3,50 PLN/akcję)

dywidenda za rok 2021

1 Definicje stosowanych wskaźników finansowych zostały zaprezentowane w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.

Bezpieczeństwo finansowe

(-) 0,08

dług netto / EBITDA

BBB +

rating Agencji Fitch

2

mld PLN

obligacji powiązanych z ratingiem ESG w obrocie

A3

Rating Agencji Moody’s

500

mln EUR

zielonych euroobligacji w obrocie

180

mln EUR

umowa kredytowa z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym

Silna baza aktywów

7

rafinerii

w Polsce, Czechach i na Litwie zintegrowanych z petrochemią

5,1

GW

zainstalowanych mocy wytwórczych

<100

rynków zbytu

działalność grupy koncentruje się w Europie Środkowej, Norwegii, Kanadzie i na Bliskim Wschodzie

ok. 3 100

stacji paliw

w Polsce, Niemczech, Czechach, na Słowacji, Litwie i Węgrzech

191

tys. boe/d

wydobycia ropy i gazu w Polsce, Norwegii, Kanadzie, Pakistanie i Litwie

0,7

GW

istniejących mocy w OZE na lądzie oraz portfel nowych aktywów

Koncern multienergetyczny

W odpowiedzi na transformację energetyczną, spółki sektora muszą ewoluować w kierunku bardziej zrównoważonych i zdywersyfikowanych koncernów multienergetycznych.

Spółki sektora energetycznego stojące w obliczu transformacji mają stosunkowo jasno wytyczoną ścieżkę dalszego rozwoju. Właściwie już dziś powinny realizować procesy przemian w bardziej zielone i zrównoważone koncerny, inwestując w odnawialne źródła energii, modernizując sieci, poprawiając efektywność energetyczną i wdrażając rozwiązania przyjazne klientom. Trochę inaczej sytuacja wygląda w przypadku spółek działających w branży naftowo-petrochemicznej. O ile średnioterminowe prognozy rynkowe wskazują na potencjał dalszego rozwoju branży w najbliższych latach, o tyle w długim terminie również ten sektor będzie musiał zmierzyć się z wyzwaniem transformacji energetycznej. Dotychczas spółki branży naftowo-petrochemicznej realizowały model biznesowy oparty o elementy naftowego łańcucha wartości, którego pierwszym ogniwem jest działalność poszukiwawczo-wydobywcza.

Wyprodukowany lub zakupiony na rynku surowiec jest przetwarzany w rafinerii w kierunku produktów ropopochodnych – paliw, olejów, smarów, asfaltów oraz wsadu surowcowego do produkcji petrochemicznej, z którego wytwarzane są np. tworzywa sztuczne. Transformacja energetyczna sprawia jednak, że dotychczasowy linearny model biznesowy spółek sektora naftowo-petrochemicznego ulega stopniowo przedawnieniu, a koncerny działające na tym rynku od dekad będą musiały przejść stopniową przemianę. Coraz bardziej restrykcyjne przepisy w zakresie ograniczania emisji będą wywierały presję na producentów, zarówno w ujęciu emisyjności samych procesów produkcyjnych, jak i produktów końcowych.

Trendy takie jak elektryfikacja transportu będą z czasem zmniejszały zapotrzebowanie na paliwa. Recykling i ograniczanie stosowania tworzyw sztucznych będą uderzały natomiast w produkcję podstawowych petrochemikaliów i plastików. W obliczu powyższego, odpowiedzią na wyzwania transformacji energetycznej jest model zintegrowanego koncernu multienergetycznego, który z jednej strony zakłada osiągnięcie doskonałości operacyjnej w dotychczasowej działalności w segmencie naftowo-petrochemicznym oraz dostosowanie jej do realiów zmieniającego się otoczenia. Z drugiej natomiast, dywersyfikację w kierunku najbardziej perspektywicznych obszarów, które zyskają na znaczeniu wraz z postępem transformacji energetycznej – energetyki odnawialnej, niskoemisyjnej energetyki konwencjonalnej, energetyki jądrowej, nowych technologii w transporcie, recyklingu, biopaliw, gospodarki wodorowej oraz zintegrowanej oferty kierowanej do klienta detalicznego.

Transformacja energetyczna jest motywem przewodnim zaktualizowanej strategii Grupy ORLEN do 2030 roku.

1Dla zakresów emisji 1 i 2.

Przeczytaj również:

Na skróty:

Raport Zintegrowany Grupy ORLEN 2022

Raport możesz również pobrać w formacie PDF

Pobierz pdf