Perspektywy rozwoju działalności

Strona główna
Strategia
Perspektywy rozwoju działalności

Kapitały:

Finansowy
Produkcyjny

sdgs:

Cel 9
Innowacyjność, przemysł, infrastruktura

Ostatnie dwa lata były bardzo burzliwe – zarówno dla Grupy ORLEN, jak i dla rynku paliwowo-energetycznego. Po czterech latach ciężkiej pracy udało nam się wreszcie zakończyć fuzje z Grupą ENERGA, Grupą LOTOS i Grupą PGNiG. Integracje te otwierają nowe możliwości rozwoju. Najważniejsze z nich to wsparcie transformacji energetycznej poprzez przekształcenie szerokiej grupy aktywów w skoordynowany sposób o posiadane siły inwestycyjne do realizacji dużych projektów, a także integracja całego łańcucha wartości Oil & Gas w Polsce. Polska nie zrobiła tego, co inne kraje uczyniły 10–15 lat temu, czyli stworzenia dużego gracza, który ma wpływ na forum międzynarodowe. Musieliśmy to zrobić, aby je dogonić. Przygotować się do wyzwania, jakim jest transformacja energetyczna. Może tego dokonać tylko duży gracz, który integruje energię z kilku źródeł.

Transformacja energetyczna przyspiesza w wyniku procesów technologicznych, społecznych i regulacyjnych (Fit for 55, REPowerEU, RED3). Część procesów (np. elektryfikacja przemysłu) jest dodatkowo przyspieszana przez kryzys surowcowy. Jednocześnie zachodzą duże zmiany na rynku energii i paliw. Z jednej strony umacniają się długoterminowe trendy: nikt już nie pyta, czy transformacja nastąpi – pytanie brzmi tylko, kiedy to się stanie. Pojawiają się też nowe bodźce do transformacji: nowe regulacje, w tym Fit for 55, REPowerEU, RED III i rozszerzona taksonomia UE, rosnące ceny uprawnień do emisji (EUA), a także nowe źródła finansowania, takie jak fundusze europejskie i ESG.

Spełnienie wymagań regulacyjnych może wymagać wielkoskalowych nakładów w produkcji paliw odnawialnych.

Z drugiej strony na nasze rynki szybko wpływają zmiany geopolityczne i cykle koniunkturalne. Wojna na Ukrainie i ograniczenia w przepływie energii i towarów, a także zakłócenia na rynkach paliw i towarów (ropa, gaz), zmieniające się ceny energii i towarów to najważniejsze przykłady.

Jednocześnie coraz częściej widzimy nowe możliwości biznesowe dla firm z sektora Oil & Gas: to petrochemia (w tym zaawansowany recykling), paliwa niskoemisyjne (bio i syntetyczne), eMobility (infrastruktura ładowania), niskoemisyjny wodór w transporcie, przemyśle i energetyce (zielony i niebieski).

Pomimo obecnych zawirowań, cel i przesłanki pozostają takie same. Osiągnięcie celu transformacji energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego w naszym regionie Europy. Jako Grupa ORLEN zobowiązaliśmy się w naszej nowej strategii do bycia neutralnym klimatycznie do 2050 roku. Biorąc pod uwagę naszą wielkość i zasięg, cel ten będzie miał duży wpływ na gospodarkę naszego regionu.

Dekarbonizacja pozostaje naszym głównym celem, choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że powinniśmy się skupić na przezwyciężeniu obecnych zawirowań na rynkach ropy i gazu. Dlatego też nowa strategia jest znacznie bardziej ambitna niż dotychczas w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii. Naszym celem jest wzmocnienie nowej zielonej dywizji Grupy.

Reforma EU ETS może doprowadzić do cen EUA na poziomie ~150 EUR/tCO₂eq do końca dekady.

Dotychczasowe i przewidywane przyszłe zmiany cen uprawnień EU ETS [EUR/t].

Po drugie, po procesie M&A mamy jasność co do tempa i ścieżki strategicznej transformacji naszych aktywów. Proces ten może być również bardziej skoordynowany i komplementarny. Budowanie odporności na turbulencje rynkowe i przyspieszenie transformacji energetycznej jest obecnie kluczowe. Tempo zmian ma zasadnicze znaczenie, ponieważ sektor elektroenergetyczny stoi przed szeregiem długoterminowych wyzwań na poziomie europejskim w związku z rosnącym udziałem zmiennych źródeł energii odnawialnej i stopniowym przechodzeniem do całkowicie zdekarbonizowanej energii elektrycznej do roku 2050.

Obejmuje to realizację inwestycji wspierających dostawy energii (zabezpieczających ich ciągłość) do czasu, gdy dostępne będą wielkoskalowe magazyny i inne narzędzia elastyczności, nie tylko dla odnawialnych źródeł energii, ale także dla nieciągłych technologii niskoemisyjnych (takich jak gaz).

Dlatego tak duży nacisk kładziemy na bezpieczeństwo energetyczne. W średnim terminie, w segmencie wydobycie ważne jest dla nas zabezpieczenie dostaw poprzez wzrost wydobycia w Polsce i Norwegii, ponieważ odchodzimy od dostaw z Rosji. W obszarze downstream wzmacniamy potencjał produkcji paliw płynnych poprzez inwestycje w pogłębienie przerobu ropy naftowej, w rozwój biorafinerii i produkcji biopaliw, w produkcję biogazu i biometanu. Sprzyja temu obserwowany od niedawna wzrost nastawienia inwestorów do inwestycji w paliwa płynne, zarówno tradycyjne (prawdopodobnie wydłużona perspektywa ich stosowania w transporcie, zwłaszcza ciężkim i lotniczym) oraz paliwa alternatywne zeroemisyjne w pełnym cyklu (biopaliwa wyższych generacji i paliwa syntetyczne).

U podstaw wzrostu nastawienia leży konstatacja, że kluczem do bezpieczeństwa (albo jego ceną, którą trzeba zapłacić) jest stworzenie sytuacji nadmiaru mocy energetycznych w stosunku do popytu. Tego właśnie zabrakło z powodu przedwczesnych dezinwestycji w sektorze Oil & Gas, spowodowanych obawami przed aktywami osieroconymi. Lekcja z szoku spowodowanego pandemią oraz wojną na Ukrainie jest taka, że pewne aktywa osierocone w przyszłości są uczciwą ceną za dzisiejsze bezpieczeństwo energetyczne.

W długim terminie bezpieczeństwo energetyczne leży w postępie technologii oraz wyborze odpowiednich technologii dostosowanych do lokalnych warunków i możliwości.

Grupa ORLEN dostrzega potencjał dekarbonizacyjny i biznesowy źródeł odnawialnych – stąd ich znacząca rola w zaktualizowanej strategii do 2030 roku. Ambicja została podniesiona z 2,5 GW do 9 GW mocy zainstalowanej w odnawialnych źródłach energii. Oznacza to niemal trzynastokrotny wzrost mocy zainstalowanych z obecnych 0,7 GW.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę konieczność stabilizacji systemu i starzenie się istniejących elektrowni konwencjonalnych, opartych w większości na węglu, Grupa ORLEN rozwija, emitujące około dwukrotnie mniej CO₂ od węglowych, bloki gazowo-parowe. W budowie są już CCGT Grudziądz i CCGT Ostrołęka, które uzyskały 17-letnie kontrakty mocowe, pozostałe inwestycje są na wcześniejszym etapie zaawansowania. Strategia Grupy zakłada wzrost mocy zainstalowanych do 4 GW, z obecnych 1,7 GW.

Zrealizowanie tych inwestycji pozwoli Grupie ORLEN ponad trzykrotnie zwiększyć generację: wzrośnie ona z 15,9 TWh w 2022 roku do 54,4 TWh w 2030 roku.

Rok 2022 uświadomił wszystkim, jak istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa i dywersyfikacji dostaw gazu. Strategia do roku 2030 odpowiada również na to wyzwanie – wolumen wydobycia gazu wzrośnie z 8 mld m³ do 12 mld m³. Wzrosną również dostawy LNG – z 5,8 mld m³ do 15 mld m³. Rozwijany będzie też bezpośredni, niskoemisyjny zamiennik gazu ziemnego – biometan. Alternatywnym zastosowaniem biogazu jest transport, gdzie wykorzystać można bioLNG. Do 2030 roku wytwarzany będzie 1 mld m³ biogazu. Rozwijamy też nowe technologie mogące rozwiązać inne bolączki sektora. Do 2030 roku uruchomiony ma być pierwszy mały modułowy reaktor (SMR) o mocy 300 MW. Pozwoli to zapewnić stabilną podstawę systemu elektroenergetycznego i może również pomóc w dekarbonizacji ciepłownictwa sieciowego.

Wojna i wpływ na bezpieczeństwo i transformację

Dla Grupy ORLEN wojna na Ukrainie będzie mieć w 2023 roku następujące efekty:

Efekty po stronie podaży: Dywersyfikacja dostaw. Trwający konflikt powoduje bezprecedensowy od dziesięcioleci kryzys na światowym rynku energii. W wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę radykalnie ograniczony został import ropy naftowej i paliw gotowych (olej napędowy) oraz gazu ziemnego z Rosji do UE. Polska, jako importer paliw, musiała zdywersyfikować źródła dostaw, co spowodowało wzrost złożoności logistycznej i kosztów, w tym zwiększenie odległości do pokonania przez statki. Proces ten przebiegał sprawnie, ponieważ Polska i Grupa ORLEN na długo przed wybuchem konfliktu rozpoczęła dywersyfikację źródeł zaopatrzenia.

Efekty po stronie popytu: Trwająca za naszą granicą wojna w Polsce (i innych krajach na wschodniej granicy Unii Europejskiej) nałożyła się na postpandemiczne ożywienie gospodarcze. Presja popytowa w naszym regionie jest więc znacznie większa niż w krajach zachodnich.

Konsekwencje strategiczne: Znaczenie bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka zostało podniesione przez wojnę i jej następstwa. Jeśli uda się wzmocnić pozycję lidera w transformacji energetycznej, co jest naszym celem, to dzięki zdywersyfikowanej grupie generującej przepływy pieniężne z różnych biznesów, które często stanowią dla siebie naturalne zabezpieczenie, można będzie osiągnąć znacznie lepsze zyski w skali całego przedsiębiorstwa.

Perspektywy rynkowe w 2023 roku

Makro

Ropa Brent – w 2023 roku oczekujemy spadku cen ropy (r/r) do poziomu 85–95 USD/bbl. W scenariuszu bazowym przyjmuje się, że OPEC+ zarządza podażą, aby wspierać ceny powyżej 80 USD/bbl, a Chiny kontynentalne wracają na ścieżkę wzrostu. S&P szacuje, że światowy wzrost popytu na ropę wyniesie 1,9 mbd w 2023 roku, z czego Chiny kontynentalne odpowiadają za 1,1 mbd.

Marża rafineryjna – w 2023 roku oczekujemy spadku marż rafineryjnych (r/r) do poziomu około 11 USD/bbl. W ciągu kolejnych kwartałów na rynki paliw powróci równowaga, do której przyczyni się spowolnienie aktywności gospodarczej w skali globalnej oraz stopniowy wzrost podaży paliw z sukcesywnie oddawanych do użytku nowych rafinerii w USA, w Afryce, na Bliskim Wschodzie i w Azji. Przewaga mocy rafineryjnych nad popytem przywróci rafineriom elastyczność reagowania na zmiany marż rafineryjnych.

Dyferencjał – w 2023 roku oczekujemy spadku dyferencjału (r/r) do poziomu około 5 USD/bbl w efekcie ograniczenia udziału ropy REBCO w przerobie Grupy ORLEN.

Marża petrochemiczna – w 2023 roku oczekujemy spadku marż petrochemicznych (r/r) do poziomu około 1100 EUR/t w efekcie spadku popytu na produkty petrochemiczne na skutek spowolnienia gospodarczego oraz utrzymującej się inflacji.

Gaz ziemny – w 2023 roku oczekujemy spadku cen gazu (r/r) do poziomu około 200 PLN/MWh. Ceny gazu w najbliższych kwartałach będą uzależnione od warunków atmosferycznych oraz ryzyk geopolitycznych.

Energia elektryczna – w 2023 roku oczekujemy spadku cen energii elektrycznej (r/r) do poziomu około 450 PLN/MWh w efekcie zwiększenia zapasów paliw kopalnych oraz spadku cen gazu i uprawnień do emisji CO₂.

Gospodarka

PKB – Polska 0,4%, Czechy 0,1%, Litwa 0,3%, Niemcy 0,2% (projekcje Komisji Europejskiej z dnia 15 lutego 2023 roku).

Konsumpcja paliw – spadek popytu na paliwa i produkty petrochemiczne w efekcie spowolnienia gospodarczego.

Regulacje

Unijne embargo dotyczące importu paliw z Rosji – od 5 lutego 2023 roku.

Ustawa o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych – gazowy odpis na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny w obszarze wydobycia gazu ziemnego w Polsce (ujemny wpływ na wynik segmentu Upstream) oraz wpływy z tytułu rekompensat w obszarze sprzedaży i dystrybucji gazu w Polsce wynikające z ustalenia ceny maksymalnej poniżej taryfy (dodatni wpływ na wynik segmentu Gaz).

Narodowy Cel Wskaźnikowy – wzrost poziomu bazowego z 8,8 do 8,9% (zredukowany wskaźnik dla Grupy ORLEN wynosi 5,8384%).

Działalność inwestycyjna Grupy ORLEN

Planowane nakłady inwestycyjne na 2023 rok wynoszą 36,2 mld PLN, w tym 26,2 mld PLN na Rozwój i 10,0 mld PLN na utrzymanie.

Największe nakłady zostaną przeznaczone na segment petrochemiczny – 6,5 mld PLN, na rafinerię 9,0 mld PLN, energetykę 7,0 mld PLN, detal 1,9 mld PLN, gaz 4,0 mln PLN, 6,4 mld PLN na wydobycie oraz 1,4 mld PLN na funkcje korporacyjne.

Główne projekty rozwojowe w 2023 roku:

Rafineria

Budowa instalacji Hydrokrakingu – Litwa
Budowa instalacji Bioetanolu 2 Gen. – ORLEN Południe
Budowa instalacji Visbreakingu – Płock
Budowa instalacji HVO – Płock
Budowa instalacji Hydrokrakingowego Bloku Olejowego – Gdańsk
Budowa morskiego terminalu przeładunkowego produktów ropopochodnych na Martwej Wiśle – Gdańsk