Największy wpływ na efektywną stopę podatkową w 2022 roku miało rozpoznanie zysku z tytułu okazyjnego nabycia Grupy LOTOS i Grupy PGNiG, którego efekt został zniwelowany przez podatek dochodowy płacony przez spółkę zależną PGNiG Upstream Norway AS oraz LOTOS Upstream NORGE AS.

W przypadku spółek norweskich, stopa podatkowa wynosi 78% podstawy opodatkowania. Działalność na norweskim szelfie kontynentalnym w 2022 roku podlegała opodatkowaniu w ramach dwóch równoległych systemów podatkowych:

• system podatku dochodowego (stawka podatku 22%);
• system podatku naftowego (dodatkowa, efektywna stawka podatku 56%).

Tak wysoka stopa podatkowa w Norwegii powiązana jest z szeregiem ulg inwestycyjnych i dodatkowych odliczeń. Podstawowe ulgi dotyczą:

• możliwość zastosowania przyspieszonej amortyzacji od nakładów inwestycyjnych. W roku, w którym poniesiono nakłady, spółce przysługuje prawo do pełnej rocznej amortyzacji, niezależnie od daty poniesienia wydatku;
• w przypadku projektów zatwierdzonych do realizacji przed końcem 2022 roku, możliwość zastosowania ulgi inwestycyjnej. Ulga dotyczy nakładów inwestycyjnych na norweskim szelfie kontynentalnym (z wyjątkiem kosztów poszukiwań) i wynosiła w 2022 roku 17,69% wydatków (w 2021 roku ulga wynosiła 24% wydatków). Ulga ta jest odejmowana wyłącznie od podstawy opodatkowania podatkiem naftowym i nie dotyczy podatku dochodowego. Jeżeli wartość ulgi przekracza wysokość dochodu w danym roku, może być ona realizowana w kolejnych latach;
• możliwość pełnej konsolidacji podatkowej realizowanych projektów. W efekcie, spółka może obniżyć swojego wysokość podatku do zapłaty od wydobycia węglowodorów z zagospodarowanych złóż, poprzez wydatkowanie nakładów inwestycyjnych na nowych złożach, które podlegają natychmiastowej amortyzacji;
• możliwość odjęcia od przychodów całości wydatków na poszukiwania złoża;
• możliwość odliczenia kosztów finansowych w obu systemach podatkowych.

Od 1 stycznia 2022 roku Norweskie Ministerstwo Finansów wprowadziło zmiany w ramach opodatkowania działalności wydobywczej. Najważniejsze zmiany dotyczą:

• stosowana przed 2020 rokiem, sześcioletnia amortyzacja podatkowa oraz czteroletnia ulga inwestycyjna zostały zastąpione natychmiastowym uznaniem całości inwestycji jako kosztu uzyskania przychodu (natychmiastowa amortyzacja);
• likwidacja ulgi inwestycyjnej nie dotyczy projektów podlegających tymczasowemu reżimowi podatkowemu wprowadzonemu w 2020 roku. Wszystkie realizowane obecnie projekty zagospodarowania przez PGNiG Upstream Norway podlegają zasadom tymczasowym. Jedyna zmiana w ramach zasad tymczasowych dotyczy zmniejszeniu wysokości ulgi inwestycyjnej z 24% w 2021 roku do 17,69% w 2022 roku i 12,4% w latach kolejnych;
• stawka specjalnego podatku od węglowodorów została podniesiona do 71,8%, a jednocześnie zwykły podatek dochodowy stanowi koszt uzyskania przychodu w ramach specjalnego podatku od węglowodorów. Łącznie te zmiany utrzymują marginalną stawkę podatku na niezmienionym poziomie w wysokości 78%;
• wartość podatkowa straty wykazanej w ramach specjalnego podatku od węglowodorów jest w pełni kompensowana w gotówce w roku następnym;
• wszelkie straty w ramach zwykłego podatku dochodowego przenoszone między latami pozbawione zostały dotychczas naliczanych odsetek powiększających tarczę podatkową w ramach przenoszonych strat.

Zmiany w norweskim systemie podatkowym w istotny sposób wpływają na opłacalność realizowanych projektów inwestycyjnych w Norwegii oraz w znaczący sposób przyspieszyły zwrot z zainwestowanych środków.
Zmiany te zachęcają także do realizacji nowych projektów inwestycyjnych w Norwegii. Zgodnie z ostatnimi zmianami w przepisach, korzystne zasady dotyczące natychmiastowej amortyzacji i równoczesnemu stosowaniu ulgi inwestycyjnej obowiązują dla wszystkich projektów, zapoczątkowanych między 2020 a 2022 rokiem. W odniesieniu do tych projektów korzystne zasady będą obowiązywać aż do uruchomienia produkcji z tych projektów.